شاهنامه پژوه جناب آقای ابوالفضل خطیبی در مقاله ی «بیت های عرب ستیزانه در شاهنامه» نشان داده است که بخشی از ابیات ضد عرب در شاهنامه، سروده ی فردوسی نیست بلکه دیگران به آن افزوده اند و آن دست از ابیات ضد عرب و نژادپرستانه که سروده ی اوست، در واقع فردوسی از خدای نامه ی ساسانی نقل کرده و دیدگاه خود او نیست.
با تشکر از دوست گرامی استاد یاغش کاظمی که این نوشته را در اختیار قرار داد.
جناب خطیبی در پایان مقاله اش چنین نتیجه گیری کرده است:
«بسیاری از بیت های عرب ستیزانه در شاهنامه، اصلی است و مضامین آنها پس از سرنگونی دولت ساسانی، در گزارشِ شکستِ ایرانیان از اعراب به خداینامه ساسانی منضم شده و فردوسی با امانت همین گزارش را به رشته نظم کشیده است، ولی برخی کاتبان و شاهنامه خوانان عمدا خود با استفاده از همان مضامین شاهنامه (مانند خوراک و پوشاک و رنگ پوست اعراب)، بیت های دیگری را در تحقیر اعراب سروده و در متن شاهنامه جای داده اند….
در سراسر شاهنامه هیچ بیتی را نمی توان یافت که بر مبنای آن بتوان به عرب ستیزیِ شخصِ فردوسی حکم کرد. تحقیر نژادهای دیگر و نگرش های صرف قومی و نژادپرستانه دور از شأن شاعر و اندیشمند بزرگی چون فردوسی است.»
منبع:
مقاله ی «بیت های عرب ستیزانه در شاهنامه»، ابوالفضل خطیبی، چاپ شده در مجله ی نشر دانش، سال 21، شماره 3، پاییز 138
